Posts

Showing posts from May, 2024

सवयीबद्दल काही....

Image
     सवय म्हणजे काय तर वयासोबत येते ती सवय असे म्हटले जाते. याबाबत अनेक प्रकार पहायला मिळतात.         काहीवेळा गरजेतून सवय लागत असते. याबाबत प्रसिद्ध मराठी साहित्यिक द.मा. मिरासदार यांनी पुण्यातील एका जुन्या पिढीतील वक्त्यांच्या सवयीबद्दल सांगितले होते. बऱ्याच जणांना भाषणासाठी उभे राहिले की हातांचे काय करायचे हे समजत नाही. त्यावर या वक्त्यांनी एक नामी उपाय शोधून काढला होता. ते भाषणाला येताना खूप बटन असलेला लांब कोट घालून येत असत. भाषणाला उभे राहिले की वरून एक एक बटन काढायला सुरुवात करत. शेवटचे बटन काढले की परत खालून एक एक बटन लावत ते वरच्या बटनापर्यंत येत. पुन्हा वरून एक एक बटन काढायला सुरुवात करत. हा क्रम भाषण संपेपर्यंत चालत असे.        गरजेतून लावून घेतलेल्या सवयीचे आणखी एक उदाहरण. प्रख्यात निवेदक , मुलाखतकार सुधीर गाडगीळ यांना सतत केसातून हात फिरवायची सवय होती. त्याबद्दल बोलताना त्यांनी खुलासा केला होता की एकदा त्यांना एका तरूणीने तुमचे केस खरे आहेत की तो विग आहे असे विचारले होते. तेव्हा त्यांनी केस खरे आहेत असे सांगितले. त्यानंतर कुणालाही परत शंका वाटू नये म्हणून केसातून परत परत ह

अजुनि रुसूनि आहे मतदार!

Image
     कवी अनिल यांनी लिहिलेले आणि कुमार गंधर्व यांनी संगीत देऊन स्वतः गायलेले एक गीत आहे , ' अजुनि रूसूनि आहे,‌‌‌‌‌‌‌‌‌खुलता कळी खुलेना.' या गीताचा संदर्भ, विषय आणि आशय एका प्रियकराचा, पतीचा आपल्या प्रेयसीच्या, पत्नीच्या रूसव्याबाबतचा आहे. कवी अनिल म्हणजे आत्माराम रावजी देशपांडे यांच्या पत्नी कुसुमावती यांच्या निधनानंतर ही कविता त्यांनी लिहिली आणि नंतर त्याचे गीत झाले. यूट्यूबवर ते ऐकता येईल. या लेखातील विषयाचा विचार करताना त्या गीताचे पहिले काही शब्द मला या विषयासाठी योग्य वाटले म्हणून ते शीर्षकात वापरले आहेत. पण गीताचा विषय आणि लेखाचा विषय अतिशय वेगवेगळे आहेत.      सध्या भारतात लोकसभेच्या निवडणुका चालू आहेत. हा लेख प्रसिद्ध होत असताना निवडणुकीच्या पाच फेऱ्या झाल्या आहेत. महाराष्ट्रातील सर्व मतदार संघातील मतदान संपले आहे. देशपातळीवर लक्षात घेतले तर साधारण ३८ % ते ८० % असे मतदान झाले आहे. महाराष्ट्रातील मतदानाची टक्केवारी साधारण ५० % ते ६८% पर्यंत आहे.                          ( पुण्यात लावलेला एक फलक)  याचा अर्थ असा की देशात ६२% ते  २०% टक्के आणि महाराष्ट्रात ५० % ते ३२% मतदारा

शब्दांची फसगत

Image
      काही दिवसांपूर्वी एक फलक बघितला. त्याच्यावर 'Painting by' असे लिहिले होते. फलक वाचल्यावर एकदम माझ्या मनात आले की कोणते चित्र काढले आहे निसर्ग चित्र व्यक्तीचित्र कल्पनाचित्र यापैकी कोणते चित्र आहे असे वाटून गेले पण नंतर लक्षात आले की पेंटिंग हा शब्द 'चित्र काढणे' यासाठी वापरलेला नसून 'रंग देणे' याअर्थी वापरला आहे. त्यामुळे त्या इमारतीला ज्यांनी रंग दिला आहे त्यांनी आपली जाहिरात किंवा माहिती होण्यासाठी फलक लावलेला होता.         शब्दांची अशी काही वेळेला फसगत होते किंवा शब्दांमुळे वेगळाच बोध होतो. यामध्ये ऐकणाऱ्याची समजूत आणि सांगणाऱ्याचे म्हणणे यात अंतर पडलेले असते. त्यामुळे अशी वेळ येते.         संघाचे एक ज्येष्ठ प्रचारक श्री दादा लाड अनेक दशकांपासून किसान संघाचे काम करतात त्यांनी मला एकदा त्यांचा अनुभव सांगितला त्यावेळी मी धुळे जिल्ह्यात प्रचारक म्हणून काम करीत होतो धुळे जिल्ह्यात दोंडाईचा तालुक्यात मालपुर जवळ सुराय अक्कलकोट नावाचे एक गाव आहे माझ्या पूर्वी अनेक वर्ष दादा किसान संघाचे काम करीत होते त्यावेळी हा प्रसंग घडला त्यावेळी त्यांच्याकडे किसान संघाचे म